poniedziałek, 24 maja 2010

Dubiecko

Kilka starych zdjęć dzięki uprzejmości pana Przemysława Włodzika.
.....................................
A few old photos courtesy of Mr. Przemyslaw Włodzik.


Przedstawienie szkolne. W tle szkoła. Obecnie w tym budynku jest przedszkole. 
Schoolchildren's  performances. In the background - the school. Today, in this building is a kindergarten.


W środku burmistrz Drzewiński.
In the middle o Mayor Drzewiński.

Uroczystości 3 maja w Dubiecku.
To co lubię w starych fotografiach to te zaciekawione spojrzenia w oko kamery. Żołnierz, chłopcy w kaszkietach, kobiety w białych chustkach.
3th May  in Dubiecko (Constitution Day).
This is what I like in the old photographs are those curious looks in the eye of the camera. The soldier, boys in caps, women in white scarves.

Żydzi z Dubiecka /Jews from Dubiecko

Ciąg dalszy wspomnień pana Przemysława Włodzika
W nawiasach mój komentarz.
.....................................................................
Continued memories Przemyslaw Włodzik
In parentheses is my comment.


Domb - córka Ryśka i Hana oraz synowie Schmul i chyba Icek. Mieli sklep spożywczy w któym zaopatrywała się nasza rodzina. Handlowała Ryśka. Mieszkali obok Bocków, naprzeciwko Grabiny. Starzy Dombowie zostali zamordowani we własnym domu około 20 czerwca. Młodzi 24 czerwca.
( rodzina Domb jest wśród listy pomordowanych 24.06.1942 : Chaja Domb l.29, Hana Domb l.32, Samuel Domb l. 30. Na liście nie ma rodziców. Zostali oni tak jak wspomina pan Przemysław zamordowani wcześniej w dość niejasnych okolicznościach)
........................................
Domb - daughters Ryśka and Hana and sons, probably Schmul and Icek. They had a grocery store when the goods supplied to our family. Rysiek traded. They lived next to Bock family  opposite Grabiny. Old Dombs  were murdered in their home around June 20.  Young Dombs June 24.(Domb family is among the list of murdered 24 June 1942: Chaja Domb aged 29  , Hana Domb 32, Samuel  Domb 30. Parents aren't in the list. They were as mentioned earlier Przemyslaw Włodzik murdered in a rather strange  circumstances)

Knoller Itka. Jej matka prowadziła sklep za Kasą Zaliczkową przy parku. Syn, imienia nie pamiętam często asystował rabinowi.  Ostatni raz widziałem młodego Knolera gdy pracowałem na polach za dworem. Widziałem jak Ukrainiec (policjant ukraiński ?) prowadził go do Dubiecka.
Jaki był jego dalszy los, nie pamiętam.
(Na liście zamordowanych jest 2 nazwiska, Knoller Samuel lat 22 oraz Knoller Sara l.55 zostali zastrzeleni na cmentarzu żydowskim we wrześniu 1942r. Jest też informacja, że zostali złapani w lesie w okolicach Słonnego. Zgadza się to z relacją pana Przemysława, ponieważ ze Słonnego musieli być prowadzeni drogą obok pól na których pan Przemysław pracował.)
.........................................
Knoller Itka. Her mother ran the shop close to  Kasa Zaliczkowa. Son, I do not remember the name often assisted rabi. The last time I saw a young Knoller when I worked in the fields between Dubiecko and Ruska Wieś. I saw as a Ukrainian (Ukrainian policeman?) led them to Dubiecka.What was his fate, I do not remember(In the list murdered are two names, Knoller Samuel aged 22, and Knoller Sarah aged 55, were shot on the Jewish cemetery in September 1942. There is also information that they had been caught in the forest near Słonne. This agrees with the report of Mr. Przemyslaw because from Słonne had to be led through the fields next to where Mr. Przemyslaw worked.)

Konrfeld -  miał posesję na Kopku (cześć Dubiecka przy wyjeździe w kierunku Przemyśla), tuż za naszym domem w kierunku Nienadowej. Na posesji tej było mieszkanie z bilardem, wyszynkiem i lodami.Obok była duża zajezdnia z kamienia, gdzie rolnicy w okresie jarmarku pozostawiali wozy za opłatą. Tam też mieściła się lodownia a obok kręgielnia. Często tam za parę groszy ustawiałem kręgle w trakcie grania i odsyłałem kule po drewnianej rynnie.
(W trakcie jarmarków w Dubiecku panował duży tłok, dlatego rolnicy jadący od strony Nienadowej zostawiali konie w zajeździe i na piechotę już szli na targ. Zadziwiające jest to, że przed wojną można było w Dubiecku grać w kręgle. Ponadto w czasach gdy nie było elektryczności, lodówek,  można było jeść lody. Lód do chładzenia gromadzony był w specjalnych lodowniach.
Kopek to małe wzniesienie od strony Nienadowej. Idąc od strony Dubiecka mijamy po lewej szkołę, dawniej sąd, za sądem był dom doktora Machczyńskiego, a za tym domem domy widoczne na zdjęciu poniżej, czyli dom Włodzików i Miśniakiewiczów, a potem prawdopodobnie zajazd Kornfelda. Po prawej stronie drogi były pola uprawne, zwane Złotą Górką).


...........................................
Konrfeld - had  property on Kopek (part of Dubiecko) just behind our home in the direction of Nienadowa. The property consist of flat, taproom, special romm to storage ice.Farmers during the fair, they left horse drawn wagon for fee. There was also the bowling. Often there for a few pennies I set up bowling during the play and sent the ball on the wooden gutter.(During the fairs in Dubiecko was crowd, so the farmers going from Nienadowa left their horses at the Kornfel property and walked on foot already on the market's. Amazing is that before the war could have been in Dubiecko play bowling. Furthermore, in an era when there was no electricity and refrigerators, you can eat in Dubiecko ice cream. Ice from river for freezing was concentrated in the special storage room , and later possibly used for freezing ice cream
Kopek is a small hill on the road to Nienadowa. Walking from Dubiecka  we pass on the left school, formerly  the court, then  was the home of  Dr. Machczyńskiego and two houses visible on the picture below, a house of Włodzik family and Miśniakiewicz family. Then probably the  Kornfeld property. The right side of the road was farmland, known as the Golden Hill).

Fajt -  miał duży budynek na ulicy Śliwnickiej, naprzeciwko Miśniakiewiczów.
(dom Fajtów w dniu dzisiejszym na poniższej fotografii)
.............................................
Fajt - had a large building on the street Śliwnicka opposite Miśniakiewicz family.(house in the photo taken in 2010)

sobota, 15 maja 2010

Żydzi z Dubiecka / Jews from Dubiecko

Wspomnienie spisane przez Pana Przemysława Włodzika o Żydach z Dubiecka, których pamięta.
W nawiasach moje uwagi.
...............................................................................
Memorial written by Mr. Przemyslaw Włodzika of the Jews of Dubiecka, which remembers.My comments in brackets.



Artur Schneider - adwokat, syn Adam i córka Stefcia, z którą chodziłem od 1 klasy do 6. Mieszkali w domu państwa Chomickich. Bardzo się przyjaźniliśmy (w domu tym, naprzeciwko parku jest teraz przychodnia. Jest to moim zdaniem najładniejszy dom w  Dubiecku. Niestety nic nie wiem o jego właścicielach - Chomickich. Pan Włodzik wspominał, że z dziećmi Schneiderów był raz albo dwa razy w Synagodze.
Na zdjęciu nr 17 -pani Schneider, 23- Stefcia Schneider)
......................................................................................
Artur Schneider - lawer, son Adam and daughter Steftsia, which went from one class to the 6th. They lived in the home belonging to Chomicki. We were friends very much (in that house, opposite the park is now the heallth center. It is my opinion the most beautiful house in Dubiecko. Unfortunately I know nothing about the owners - Chomicki.  Włodzik mentioned that he was with  the Adam and Steftsia in the synagogue.On the picture, No 17-Mrs Schneider, 23 - Steftsia Schneider)


Goldstaub - adwokat, syn Jurek, córka Marysia.
...........................................................................
Goldstaub - lawyer, son of Jurek, a daughter Marysia.

Michał Grudzewski -  aptekarz, jego siostra Maniusia. Ich matka pani Grudzewska bardzo się przyjaźnili z moimi dziadkami i ciotkami. Wszyscy troje zostali zamordowani na cmentarzu żydowskim podczas masowej egzekucji.( ojciec Michała Grudzewskiego - Henryk też był aptekarzem. Zmarł w  roku 1937)
............................................................................
Michał Grudzewski - pharmacist, his sister Maniusia. Their mother, Mrs. Grudzewska very good friends with my grandparents and aunts. All three were murdered in the Jewish cemetery during the mass executions. (Henryk Grudzewski - Michał's father was also a pharmacist. He died in 1937)

Rebeka, nazwiska nie pamiętam , dentystka
...........................................................................
Rebecca, I do not remember the name, dentist

Baruch , handlowiec, bardzo bogaty ( prawdopodobnie chodzi o Meilecha Barucha ur.1905, rodzina ta liczyła 6 osób. Pan Baruch na zdjęciu powyżej pod nr 6)
..........................................................................
Baruch, a merchant, very rich (likely Meilecha Baruch born 1905 , this family consisted of six people. Mr Baruch in the photo above under No. 6)

Bock z rodziną mieszkał naprzeciwko Grabicy (Zamkowa). Miał mały hotelik. bilard i alkohole. (nazwisko Boch S widnieje w spisie firm z Dubiecka z 1929r. Na liście ocalonych z Yad Vashem jest rodzina Bock, Chaim, Samuel i inni )
............................................................................
Boch family lived opposite Grabica - Zamkowa streete. He had a small hotel, billiards and alcohols. (S. Boch name appears in the list of companies from Dubiecka 1929. In the list of survivors from the Yad Vashem is a family Bock, Chaim, Samuel and others)

Dornbusch  z rodziną, miał tzw propinację- szynk. Mieszkał w domu z podcieniami, naprzeciwko Kasy Zaliczkowej. (Kasa zaliczkowa mieściła się w budynku, w którym aktualnie jest bank.
Prawdopodobnie chodzi o Chaima Dornbuscha. Być może jest to osoba na poniższym zdjęciu. )
............................................................................
Dornbusch family, had taproom. He lived at wooden home with arcades, in front of Kasa Zaliczkowa. (Kasa Zaliczkowa was in the building, which currently is the bank.Likely the Chaim Dornbusch. Perhaps this is the person on the picture below)
Ciąg dalszy nastapi 
..............................
Will be continued

piątek, 14 maja 2010

Babcia



Przeglądałem stare zdjęcia, robione przeze mnie 10-20 lat temu. Natknąłem się na zdjęcie babci. Całe wczesne dzieciństwo było w jakiś sposób związane z babcią i dziadkiem. Nie raz nie dwa spędzałem u nich popołudnia, czasem nocowaliśmy z siostra u nich.
Babcia Stefcia była zwana we wsi  Stefką z Kółka. Dziadek sprzedawał dość długo w sklepie Kółka Rolniczego (sklep ten miał przedwojenne tradycje), który był kilkadziesiąt metrów od domu babci.
Babcia była krawcową. Znała chyba wszystkich. Ciągle ktoś przychodził "do przymiarki". albo zlecać coś do uszycia, a babcia siadała przy swoim Singerze i szyła. Ile to różnych opowieści się wtedy nasłuchałem. Czasy były inne. Jak ktoś przychodził to nie kończyło się na "dzień dobry" i "do widzenia". Ludzie rozmawiali, dużo rozmawiali. Przypuszczam, że babcia była najlepiej poinformowaną osobą we wsi.
Było, minęło, dawne czasy.
 ...............................................................
I looked through old pictures, I have made 10-20 years ago. I came across a picture my grandmother. The whole early childhood was in some way connected with my grandmother and grandfather. Not once not twice I spent the afternoon with them, sometimes we stayed with my sister slept with them.Grandma was a tailor. Unless she knew everyone. Still someone would come "to the fitting" or arrange for something to sew, and my grandmother sat down at his Singer and sew. How many stories then heard. Times were different.  People were talking, a lot of talking. I suppose that my grandmother was the most informed person in the village.Was passed, the old days.

Krosno

Korczyna

czwartek, 6 maja 2010

Kirkut w Birczy

Rybotycze

Rybotycze, kiedyś miasteczko teraz wieś w woj.Podkarpackim.
Przed wojną mieszanka 3 kultur. Polacy wyznawcy katolicyzmuy, Ukraińcy należący do kościoła grekokatolickiego i Żydzi. Kiedyś silny ośrodek chasydyzmu ze znanym cadykiem Cwi Elimechel Schapiro.
Rybotycze były też ośrodkiem malowania ikon.
............................
Rybotycze, the town in the past, now a village.Before the war, a mixture of three cultures. Poles followers of catholicysm, belonging, Ukrainian belonging to Greek Catholic Church and Jews. Once a strong center of hasidism with a well-known Cwi Elimechel Schapiro. Rybotycze was also the center of icon painting.


Cmentarz Żydowski / Jewish cemetery 


Widok z cmentarza na dolinę rzeki Wiar / view of the valley of the Wiar river 

Cmentarz - Ruska Wieś

Stary grekokatolicki cmentarz w Ruskiej Wsi (aktualnie wieś nazywa się Wybrzeże).
2 km od Dubiecka.
...................................................................................................
Old orthodox cemetery -  Ruska Wieś  near Dubiecko


wtorek, 4 maja 2010

Przemysław Włodzik

Miałem przyjemność rozmawiać ponad 4 godz z panem Przemysławem. Myślę, że będą dalsze rozmowy. Pan Przemysław od 1944 roku nie mieszka w Dubiecku, ale jego serce jest właśnie w tym miasteczku.
Pochodzi z zasłużonej, patriotycznej rodziny. Dziadek- Paweł Drzewiński, ojciec- były legionista, mama- nauczycielka. Pan Przemysław przeszedł doszedł z Armią Polska do Berlina.
........................................................................................
I had the pleasure to talk over 4 hours with Mr. Przemyslaw. I think that will be further talks. Mr. Przemysław since 1944 does not live in Dubiecko, but his heart is just in this town.He comes from a well-deserved, patriotic family. Paul Drzewiński -grandfather,  father - former legionnaire, mother-teacher.Mr. Przemyslaw passed with the Polish Army to Berlin.


Przemysława Włodzik

W dzieciństwie


Brat pana Przemysława -  Bolesław  z armią Andersa przeszedł cały szlak bojowy, w tym Monte Cassino.
Po wojnie osiadł w Londynie i pracował w Instytucie im. Józefa Piłsudskiego
Brother of Mr. Przemyslaw - Bolesław wit  Ander's Army passed  the entire trail, including Monte Cassino. After the war he settled in London and worked at the Jozef Pilsudski Instytute.

 Bracia 
Brothers

poniedziałek, 3 maja 2010

Święto Morza

Rok 1933.
Święto Morza.
Fotografia i informacje od Pana Przemysława Włodzika
.................................................
Date : 1933


Photo and  information from Mr Włodzik

Proszę kliknąć w zdjęcie aby powiększyć
(click to enlarge)


1 -  Pani Czarnecka
2 - M.Stachura
3 - Jadwiga Nowicka
4 - Linka Kanner
5 - Przemysław Włodzik
6 -  Stefcia Schneider
7 - Sławka Grzegorzak (potem Maszczakowa, żona Ludwika)
8 - Stefcia Potocka
9 -  Miśniakiewicz (wyszła potem za Pana Rusinka)
10 - Poldek Kanner
11 - Staszek Staszkiewicz
12 - Edek Podgórski